در کشور آمریکا طب مکمل و جایگزین اغلب برای بزرگسالان مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حدود 34 درصد از بزرگسالان مبتلا به دیابت، نوعی از طب مکمل و جایگزین را برای کنترل بیماری خود به کار می‌برند. هرچند که برخی از درمان‌های طب مکمل و جایگزین در کنترل قندخون موثر شناخته شده‌اند، هنوز مکانیسم اثر و میزان اثربخشی بالینی درمان‌های طب مکمل و جایگزین و نیز ایمنی آنها مورد بحث است.

در سال 1994 میلادی مکمل‌های غذایی چنین تعریف شده و مورد تایید قرار گرفتند: فرآورده‌هایی حاوی ویتامین‌ها، مواد معدنی، ترکیبات گیاهی، آمینواسیدها، آنزیم‌ها و متابولیت‌ها که به صورت خوراکی مصرف می‌شوند. مکمل‌های غذایی اشکال مختلفی دارند؛ نظیر قرص، کپسول، کپسول ژله‌ای، مایعات یا پودر. مکمل‌های غذایی در گروه موادغذایی و نه داروها طبقه‌بندی شدند؛ در نتیجه برای ورود آنها به بازار نیازی به کسب تایید FDA نبود اما پس از ورود به بازار مکمل‌ها، این سازمان بر ایمنی مکمل‌های غذایی نظارت داشت.

در 2007 میلادی FDA قوانین جدیدی تصویب کرد که براساس آنها کارخانه تولیدکننده موظف بود در برچسبی روی محصولش اطلاعات مربوط به خلوص، قدرت و ترکیبات درون مکمل‌های غذایی تولیدی را ذکر کند.

در سال 2008 میلادی انجمن دیابت آمریکا اعلام کرد که شواهد موجود برای اثبات اثربخشی مکمل‌های غذایی موجود برای کنترل دیابت کافی نیستند و استانداردسازی این فرآورده‌ها ضروری است.

مکمل‌های غذایی

آلفا-لیپوئیک اسید(ALA) :    

   آلفا-لیپوئیک اسید، یک ترکیب شیمیایی است که در مواد غذایی نظیر اسفناج، بروکلی و گوجه‌فرنگی به وفور وجود دارد. آلفا-لیپوئیک اسید به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان، استرس اکسیداتیو را کاهش می‌دهد. تزریق داخل وریدی آلفا-لیپوئیک اسید برای مدت 1 تا 10 روز در بهبود حساسیت به انسولین اثربخش است. در یک مطالعه بالینی تصادفی با استفاده از دارونما مکمل آلفا-لیپوئیک اسید در مبتلایان به دیابت نوع دو 25 درصد افزایش در حساسیت نسبت به انسولین را پس از 4 هفته درمان با دوز 600 الی 1800 میلی‌گرم نشان داد.

       کروم (Chromium): به‌عنوان یک عنصر حیاتی، کروم نقش مهمی در تسهیل متابولیسم گلوکز ایفا می‌کند. دانه غلات، زرده تخم‌مرغ، بروکلی و مخمر میزان قابل‌توجهی کروم دارند. فقدان شدید کروم با دیابت برگشت‌پذیر مرتبط شناخته شده است. یک متاآنالیز روی 381 بیمار دیابتی نوع دو پس از مصرف مکمل کروم تغییرات قابل‌توجهی در متابولیسم گلوکز نشان دادند.

       کوآنزیم Q10: کوآنزیم Q10کوفاکتوری است که در تنفس هوازی بکار می‌رود و به‌خصوص اثر آن در بیماری‌های قلبی-عروقی شناخته شده است.

       منیزیوم: منیزیوم عنصری است که در بدن به‌وفور یافت می‌شود و در روندهای بیوشیمیایی متعددی از جمله متابولیسم گلوکز شرکت دارد. منابع روزمره منیزیوم شامل دانه‌های غلات، دانه‌های مغزدار، آجیل، سبزیجات برگ سبز هستند. کمبود منیزیوم با کنترل نادرست قندخون همراه است. اگرچه در مطالعات بالینی طولانی‌مدت مکمل‌های منیزیوم اثر مثبتی در کنترل دیابت نوع دو نداشته‌اند.

محصولات گیاهی

       خربزه تلخ(Momordica Charantia):  این محصول مناطق استوایی که در آفریقا، آسیا و جنوب آمریکا رشد می‌کند «خربزه تلخ» یا «میوه انسولین» نامیده می‌شود. قابلیت آن در کاهش قند خون بیماران دیابتیک است. مکانیسم اثر احتمالی خربزه تلخ کاهش تولید گلوکز کبدی، افزایش سنتز گلیکوژن کبدی و فعالیت شبه انسولینی است. بیشتر مطالعات بالینی روی اثربخشی خربزه تلخ در بیماران دیابتی، از لحاظ آماری قابل استناد نبوده‌اند.

       جین سینگ(Ginseng):  ریشه این گیاه به‌طور سنتی مصرف پزشکی دارد. جین سینگ فواید متعددی دارد؛ از جمله بهبود سلامت عمومی، افزایش تمرکز، درمان بیماری‌های قلبی-عروقی و دیابت. جین سینگ می‌تواند‌ هایپوگلیسمی ایجاد کند و فعالیتی نظیر انسولین داشته باشد؛ یا با تغییر در متابولیسم کبدی گلوکز‌هایپوگلیسمی را القاء کند.

       آلیوم ساتیوم: (Allium Sativum) این گیاه همان سیر معمولی است که در سراسر جهان برای مقاصد پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بیشتر تحقیقات موجود در زمینه خواص پزشکی سیر، بر قابلیت آن در درمان مشکلات قلبی-عروقی متمرکز هستند. در مطالعات بالینی، مکمل‌های غذایی حاوی سیر در مبتلایان به چربی بالای خون میزان کل کلسترول را نسبتا کاهش داد؛ اما تغییر قابل ملاحظه‌ای در سطوح LDL و HDL مشاهده نشد. مطالعات به دست آمده روی مبتلایان به فشارخون بالا نیز کاهش معنادار در فشارخون سیستولی و دیاستولی مصرف‌کنندگان سیر در مقایسه با گروه کنترل را نشان داد. تحقیقات انجام شده در مورد اثربخشی سیر در مبتلایان به دیابت کمتر هستند.

       گورمار: (Gymnema Sylvestre) این گیاه در 2 کشور به‌طور سنتی برای درمان دیابت به کار می‌رفته است. از گذشته‌های دور چنین مرسوم بوده است که برگ‌های این گیاه را می‌جویدند. این گیاه در انسان و حیوانات اثرات ‌هایپوگلیسمیک دارد. عصاره برگ گورمار که GS4 نامیده می‌شود در 2 مطالعه کنترل شده بر مبتلایان به دیابت نوع یک و دو مورد بررسی قرار گرفت. در هر دو مطالعه بهبود قابل‌توجه در وضعیت قندخون ناشتا و سطح A1C در دریافت‌کنندگان GS4 مشاهده شد.

منبع : Journal Of Clinical Diabetes