فهرست آزمایشات جدید (12)
ضرورت و زمان انجام Antibody Screening در بارداری
نوشته شده توسط Saeed Labضرورت و زمان انجام Antibody Screening در بارداری
بر طبق دفترچه راهنمای منتشر شده از سوی کالج زنان و زایمان آمریکا و همچنین کمیته استاندارد هماتولوژی انگلیس، برای پیش بینی HDN در هفته 10- 16 RBC Antibody Screening به عنوان بخشی از بررسی های هر بارداری است و تمام افراد باید برای این تست ها در هفته ۲۸ مجددا تحت بررسی قرار گیرند.
در طی بارداری در سه ماهه سوم سلول های خونی از جمله RPC جنین وارد جریان خون مادر می شود اگر ناسازگاری بین آنتی ژن های گروه خونی مادر و جنین وجود داشته باشد آنتی بادی تولید شده از کلاس IGMدر خون مادر، می تواند از جفت عبور نموده و در بدن جنین سبب لیز سلول های RBC آن شده و بیماری HDN (Hemolytic disease of the newborn) را ایجاد نماید.
عوامل ایجاد کننده: HDNA
مهمترین علت IIDN ناسازگاری آنتی ژن Rh بین مادر و جنین است. آنتی بادی علیه آنتی ژن های Rh از کلاسی IgG هستند که می توانند از جفت عبور نموده و به جریان خون جنین دسترسی پیدا کنند و با اتصال به گلبول های قرمز سیبی لیز و از بین رفتن آنها شوند. اگر مادر Rh منفی باشد و پدر Rh مثبت باشد احتمال جنین Rh مثبت وجود دارد که با تعیین عدم حضور آنتی بادی علیه Rh با کمک Antibody screenin R می توان با تزریق روگام (RhIg) از ایجاد HDN بلخصوصی در حاملگی دوم جلوگیری کرد.
HDNهمچنین می تواند بعلت ناسازگاری آنتی ژن های ABO بین مادر و جنین ایجاد شود. این بیماری در شرایطی ایجاد می شود که مادر با گروه خونی O دارای جنین با گروه خونی B ،A و یا AB باشد. سرم مادر حاوی آنتی بادی طبیعی از کلاس IgG است که تمایل به عبور از جفت را دارد و سبب لیز RBC جنین می شود.
سایر عوامل ایجاد کننده HDN ولی با شیوع کمتر شامل انتی بادی علیه گروه های خونی (Anti K,Anti k) Kell ، (Kidd(Anti jka,Anti jkb وMNSs می باشند. از آنجا که آنتی بادی علیه آنتی ژن لوئیس و P از کلاس IgM هستند بنظر نمی رسد که بتوانند سبب HDNشوند.
بدلیل اهمیت آنتی بادی علیه آنتی ژن K پیشنهاد می شود در صورت وجود این آنتی بادی در سرم مادر، گلبول قرمز پدر و جنین از لحاظ حضور این آنتی ژن مورد بررسی قرار گیرند.
زنان Rhمنفی که دارای بارداری قبلی بوده ولی RhIg را دریافت نکرده اند قبل از بارداری باید از لحاظ وجود آنتی بادی علیه Rh مورد بررسی قرار گیرند. این بررسی ها در زنان با سقط جنین سقط خود به خودی و بارداری نابجا نیز باید انجام شود.
برای پیش بینی HDN تعیین گروه خونی آنتی ژن D و RBC Antibody Screening در هفته 16- ۱۰ بارداری بعنوان بخشی از بررسی های هر بارداری است و تمام افراد باید برای این تست ها در هفته ۲۸ مجدد تحت بررسی قرار گیرند.
در زنان Rh منفی این تست در سه ماهه اول و هفته ۲۸ ( سه ماهه سوم (قبل از تزریق RhIg و همچنین بعد از زایمان در صورتی که نوزاد RH مثبت باشد انجام می شود.
لزوم سنجش ماکروپرولاکتین در نمونه های هیپرپرولاکتینمی
نوشته شده توسط Saeed Labلزوم سنجش ماکروپرولاکتین در نمونه های هیپرپرولاکتینمی
طبق راهنمای انجمن غدد درون ریز امریکا، از آنجایی که ماکروپرولاکتین در نتیجه ی آزمایش پرولاکتین اختلال ایجاد می کند، لذا در نمونه های هیپرپرولاکتینمی، سنجش ماکروپرولاکتین توصیه می گردد.
پرولاکتین هورمونی پلی پپتیدی با وزن kDa 23 است که توسط سلول های لاکتوتروف هیپوفیز قدامی ترشح می شود. ترشح این هورمون توسط چرخه ی کوتاه فیدبک منفی کنترل می گردد. به این ترتیب که پرولاکتین، هیپوتالاموس را برای ترشح دوپامین تحریک کرده سپس دوپامین، سنتز و آزادسازی پرولاکتین از هیپوفیز را مهار می نماید. یکی از مهم ترین عملکردهای پرولاکتین در دوران بارداری انجام می شود.
طی بارداری، هیپوفیز بزرگ شده، تعداد سلول های لاکتوتروف افزایش یافته و میزان پرولاکتین خون تا حدود ده برابر افزایش می یابد که نتیجه ی آن رشد پستان ها و تولید شیر است. مکیدن پستان توسط نوزاد نیز از طریق مسیر رفلکس نورواندوکرین باعث افزایش پرولاکتین می شود. این مسیر غلظت سرمی پرولاکتین را بعد از زایمان بالا نگه داشته و ترشح گنادوتروفین از هیپوفیز را مهار کرده و باعث آمنوره و تا مدتی باعث ناباروری می شود.
در سندرم هیپرپرولاکتینمی که با علائمی مانند گالاکتوره، اختلالات قاعدگی و ناباروری همراه است میزان ترشح پرولاکتین به صورت غیرطبیعی بالا می رود. پرولاکتینوما که تومور رایج هیپوفیز است، یکی از دلایل این افزایش غلظت می باشد.
تشخیص هیپرپرولاکتینمی بر اساس آزمایش پرولاکتین صورت می گیرد. تست پرولاکتین در بررسی اختلالات باروری نیز درخواست می شود. اما عامل مهمی به نام ماکروپرولاکتین وجود دارد که در صحت آزمایش پرولاکتین اختلال ایجاد می کند.
ماکروپرولاکتین یکی از ایزوفرم های پرولاکتین می باشد. در واقع، با استفاده از روش های کروماتوگرافی، سه ایزوفرم برای پرولاکتین شناسایی شده است که عبارتند از پرولاکتین منومر با وزن kD 23 که حدود 85-65% پرولاکتین تام را تشکیل می دهد. پرولاکتین بزرگ با وزن حدود kD 50 که تقریبا 20-10% پرولاکتین تام را تشکیل داده و پرولاکتین خیلی بزرگ یا ماکروپرولاکتین با وزن حدود kD 150 که کمتر از 10% پرولاکتین تام را تشکیل می دهد.
ماکروپرولاکتین به طور معمول مجموعه ای از پرولاکتین و IgG است و به صورت یک کمپلکس آنتی ژن- اتو آنتی بادی عمل می کند. ماکروپرولاکتینمی وضعیتی است که در آن ماکروپرولاکتین، فرم غالب پرولاکتین تام موجود در گردش خون را تشکیل می دهد.
تفاوت هیپرپرولاکتینمی و ماکروپرولاکتینمی را در قالب مثال زیر بهتر می توان توضیح داد. در نمونه ای از هیپرپرولاکتینمی، از حدود mIU/L 1650 پرولاکتین تام، 85 واحد مربوط به ماکروپرولاکتین، 165 واحد مربوط به پرولاکتین بزرگ و 1400 واحد مربوط به پرولاکتین منومر بوده، اما در ماکروپرولاکتینمی از حدود mIU/L 1200 پرولاکتین تام، 660 واحد ماکروپرولاکتین، 240 واحد پرولاکتین بزرگ و 300 واحد پرولاکتین منومر بوده است.
ماکروپرولاکتینمی وضعیت پاتولوژیک محسوب نمی شود زیرا این کمپلکس درشت مولکول دارای فعالیت زیستی قابل توجهی نبوده و از طرفی معمولا میزان پرولاکتین افراد مبتلا، در محدوده ی طبیعی می باشد.
ماکروپرولاکتین در همه ی انواع سنجش های ایمنی که برای تعیین غلظت سرمی پرولاکتین به کار می روند، تداخل ایجاد می کند.
البته میزان این تداخل بسته به نوع کیت، متفاوت است. از آنجایی که علائم هیپرپرولاکتینمی، علائم شایع و غیر ویژه ای هستند، گزارش کاذب بالا بودن پرولاکتین که در اثر تداخل ماکروپرولاکتین رخ می دهد، می تواند در روند درمان بیماری، مشکلاتی را به دنبال داشته باشد. در واقع به دلیل خطای روش سنجش پرولاکتین، ماکروپرولاکتینمی به غلط، هیپرپرولاکتینمی تشخیص داده شده و در اثر مصرف دارو سطح پرولاکتین خون فرد از حد طبیعی پایین تر می آید.
بنابراین طبق راهنماها و منابع مطالعاتی سال های اخیر توصیه می شود، در افرادی که نتیجه ی آزمایش ایمنی سنجی پرولاکتین آن ها، هیپرپرولاکتینمی را نشان می دهد، آزمایش بررسی ماکروپرولاکتین نیز انجام شود. اگر فرم غالب، ماکروپرولاکتین نباشد، فرد مبتلا به یک هیپرپرولاکتینمی واقعی بوده اما چنانچه فرم غالب ماکروپرولاکتین باشد، فرد دچار ماکروپرولاکتینمی است.
هیپرپرولاکتینمی
(براساس راهنمای انجمن غدد درون ریز امریکا، توصیه می شود مقادیر بالاتر از ng/ml 25 هیپرپرولاکتینمی درنظر گرفته شود)
انجام تست ماکروپرولاکتین
منفی مثبت
هیپرپرولاکتینمی واقعی ماکروپرولاکتینمی
روش استاندارد طلایی برای اندازه گیری ماکروپرولاکتین، کروماتوگرافی ژل فیلتراسیون است که ایزوفرم های مختلف پرولاکتین را بر اساس اندازه جدا می کند. از روش HPLC نیز می توان برای جداسازی استفاده کرد اما کاربرد چندانی در آزمایشگاه های تشخیص طبی ندارد.
روش دیگر که بر اساس ایمنی سنجی پرولاکتین قبل و بعد از خارج کردن ماکروپرولاکتین صورت می گیرد، روش رسوبدهی با پلی اتیلن گلیکول (PEG) است که با عنوان روش PEG شناخته می شود. در این روش ابتدا پرولاکتین توسط روش های ایمنی سنجی اندازه گیری شده، سپس ماکروپرولاکتین با استفاده از پلی اتیلن گلیکول رسوب داده می شود و مجددا توسط همان روش ایمنی سنجی تعیین مقدار می گردد.
علیرغم راحتی و ارزان بودن روش PEG، این روش دارای محدویت هایی نیز می باشد. از جمله اینکه برای پرولاکتینی که پس از رسوبدهی با PEG اندازه گیری می شود، باید از دامنه ی مرجع ویژه ی سنجش استفاده شود زیرا تقریبا 20% پرولاکتین منومر همراه با IgG رسوب می کند. از طرفی در نمونه هایی که محتوی مقادیر بالای گاماگلوبولین هستند، مقادیر ماکروپرولاکتین، به طور کاذب، مثبت گزارش می شود.
رسوبدهی IgA با PEG جزئی است و ماکروپرولاکتین هایی که به جای IgG به IgA متصل اند، طبق این روش سنجیده نمی شوند. با توجه به موارد مذکور، روش استاندارد طلایی برای اندازه گیری ماکروپرولاکتین، کروماتوگرافی ژل فیلتراسیون می باشد.
بنابراین طبق راهنمای انجمن غدد درون ریز امریکا در سال 2011، با توجه به اینکه آزمایش پرولاکتین در تعیین هیپرپرولاکتینمی و همچنین در بررسی اختلالات ناباروری آزمایش مهمی است، توصیه می شود در نمونه های هیپرپرولاکتینمی، سنجش ماکروپرولاکتین به روش استاندارد طلایی ژل فیلتراسیون نیز درخواست شود.
:reference
Melmed Sh, Casanueva FF, Hoffman AR, Kleinberg DL, Montori VM, Schlechte JA, Wass JAH. Diagnosis and treatment of hyperprolactinemia: an endocrine society clinical practice guideline. J Clin Endocrinol Metab 2011; 96(2): 273-288
Fahie-Wilson M, Smith TP. Determination of prolactin: the macroprolactin problem. Best Practice & Research Clinical Endocrinology & Metabolism 2013; 27: 725-742
Iglesias P, Diez. Macroprolactinoma: a diagnostic and therapeutic update. Q J Med 2013; 106: 495-504
Vilar L, Fleseriu M, Bronstein MD. Challenges and pitfalls in the diagnosis of hyperprolactinemia. Arq Bras Endocrinol Metab. 2014; 58(1): 9-22
Shimatsu A, Hattori N. Macroprolactinemia: diagnostic, clinical, and pathogenic significance. Clinical and Developmental Immunology 2012; 167: 132-137
Kasum M, Oreskovic S, Zec I, Jezek D, Tomic V, Gall V, Adzic G. Macroprolactinemia: new insights in hyperprolactinemia. Biochemia Medica 2012; 22(2): 171-9
Lu CC, H CJ. The importance of measuring macroprolactin in the differential diagnosis of hyperprolactinemic patients. Kaohsiung Joutnal of Medical Sciences 2012; 28: 94-99
McCudden CR, Sharpless JL, Grenache DG. Comparison of multiple methods for identification of hyperprolactinemia in the presence of macroprolactin. Clinica Chimica Acta 2010; 411: 155-160
Richa V, Rahul G, Sarika A. Macroprolactin; a frequent cause of misdiagnosed hyperprolactinemia in clinical practice. J Reprod Infertil. 2010; 11(3): 161-67
آزمون تعیین شکستگی DNA اسپرم
SDF شکسته شدن یک و یا هر دو رشته ملکول DNA در کروموزوم اسپرم می باشد. اگر این شکست در ژنهای مورد نیاز برای رشد جنین اتفاق بیافتد و اصلاح نشود، پیامد آن مرگ جنین می باشد.
استرس های اکسیداتیو (تاثیر مخرب رادیکال های آزاد برسلول) عمده ترین علت SDF است.
عفونت ها، تاثیر داروها، سیگار، تماس با آلوده کننده های محیطی و حرفه ای، سن بالا، واریکوسل، افزایش دمای بیضه (استغاده از laptop و حمام داغ)، بیماری های مزمن نظیر دیابت، سرطان و درمان سرطان، تغذیه نامناسب و چاقی هم می توانند منجر به SDF شوند.
و میزان تخریب تعیین می گردد و به صورت SDF با استفاده از این تست میزان و در صدد اسپرم های دچارDFI گزارش می شود.
در این تست، محل های شکستگی با رنگ قرمز و محل های بدون شکست بارنگ سبز در زیرمیکروسکوپ فلورسنت مشخص می گردند.
شاخص ( DFI (DNA Fragmentation indexنشان دهنده توانایی باروری در اسپر می باشد و بصورت زیر گزارش می شود:
:DFI
Excellent or good fertility potential > or = 15%
Good to fair fertility potential 15% - 25%
Fair to poor fertility potential > 25%
مقادیر بالای SDF در بیش از ۲۵ درصد مردان نابارور یافت می شود و تقریبا در ۱۰ درصدد بیماران نابارور که دارای اسپرموگرام طبیعی هستند، نیز SDF در محدوده پاتولوژیک قرار دارد. بنابراین SDF بعنوان یک پارامتر مستقل و تکمیل کننده بررسی و ارزیابی کیفیت اسپرم در ارزیابی میزان موفقیت IVF او IUI بکارمی رود.
:References
Anderson A et al. Sperm DNA decondecsation assay and selection of assisted reproductive technology method. ASRM May 2007 Abstract
Brown DB et al. Some cases of human male infertility are explained by abnormal in vitro human sperm actication. Fertility and Sterility 1995; 64(3): 612-622
Merryman DC, Rivnay B, Honea. KL and Brown D. Sperm DNA Decondensation (SDD") and sperm Penetration Assay (SPA) with Gradient Preparation Are Not Predictive of Pregnancy Outcome in in Vitro Fertilization (IVF) cycles with Intracytoplasmic Sperm injection (ICSI) ASRM May 2007. Abstract
Evenson DP, Darzynkiewicz Z, Melamed MR. Relation of Mammalian sperm chromatin heterogeneity of fertility. Science 1980; 21.0:1131-3
Bungum M, Humaldan P, Axmon A, et al. Sperm DNA integrity assessment in prediction of assisted reproduction technology outcome. Human Reproduction 2007; 22:174-9
Evenson DP, Jost LK, Marshall D, et al. Utility of the sperm chromatin structure assay as a diagnostic and prognostic tool in the human fertility clinic. Human Reproduction 1999; 14:1039-49
آنتی مولرین هورمون (AMH)
آنتی مولرین هورمون (AMH) پروتئینی است که در دوران جنینی از سلولهای سرتولی بیضه ترشح می شود و از تبدیل لوله های مولرینی به رحم از سایر ساختارهای مولرینی جلوگیری می کند۰ در جنین موندشت فقدان HAM ، باعث تشکیل اجزای تناسلی جنس مونث می گردد، میزان AMH در خون با سنن و جنس مرتبط است.
در مردان پس از بلوغ، کاهش و در زنان تا قبل از بلوغ قابل اندازه گیری نمی باشد. AMH در زنان هنگام بلوغ و باروری از سلول های گرانولزای فولیکول های اولیه (با قطر کمتر از ۶ میلیمتر) ترشح می شود و به موازات رشد فولیکول ترشح آن کاهش یافته؛ بطوریکه در فولیکول های با اندازه ۸ میلی متر و بیشتر AMH یافت نمی شود. میزان AMH در خون در هر روز از سیکل ماهیانه ثابت است.
از آنجا که AMH تنها در فولیکولهایی اولیه کوچک تولید می شود، بنابراین مقدار آن در خون نشان دهنده تعداد فولیکول های در حال رشد است که این نیز به نوبه خود متأثر از میزان کل ذخایر فولیکولی تخمدان یا ovarian reserve می باشد؛ بنابراین با گذر سن و به موازات کاهش ذخایر فولیکولی تخمدان میزان AMH خون، حتی زود تر از افزایشں FSH کاهش می یابد. زمانی که تخمدان دارای تعداد زیادی فولیکولهای کوچک است، نظیر آنچه در زنان مبتلا به تخمدان پلی کيستيک (PCOS) وجود دارد، میزان AMH در خورن افزایش می یابد.
در حالی که در زنانی که نزدیک به زمان یائسگی هستند یا به دلایل دیگر تعداد فولیکولی های باقیمانده آنها کاهش داشته است، میزان AMH خون نیز کاهش می یابد. همچنین زنان دارای میزان بالاتر AMH/ در خون، پاسخ باقری به تحریک تخمدان در روند IVF می دهند و در نتیجه تعداد بیشتری تخمک بازیافت می شود که می تواند میزان موفقیت IVF را بالاتر ببرد.
آزمون AMH در موارد زیر انجام می شود:
- تخمین میزان ذخایر فولیکولی تخمدان
- براورد میزان موفقیت IVF
- تخمین زمان یائسگی
- کمک به تشخیص تخمدان پلی کیستیک
- تایید تشخیص نارسایی تخمدان
- بررسی وضعیت باروری در زنان متعاقب شیمی درانی
مقادیر مورد انتظار:
ng/ml 1-7.9 → ذخایر فولیکول طیعی
Less than 1 ng/ml → کاهش ذخایر فولیکولی
More than 7.9 ng/ml → احتمال وجود PCOS
نکات مهمی که پزشکان محترم می بایست لحاظ نمایند:
نوشته شده توسط Saeed Labنکات مهمی که پزشکان محترم می بایست لحاظ نمایند:
آزمایشهای غربالگری ناهنجاریهای کروموزومی جنین از قبیل تریزومی های ۲۱، ۱۸ و ۱۳ در حال حاضر بطور گسترده در آزمایشگاه ها در حال انجام می باشد. متاسفانه فرآیند فعلی، در پاره ای موارد به علت نکات خاصی که مورد غفلت قرار می گیرد منجر به نتایجی می گردد که بیمار و پزشک و آزمایشگاه را دچار مشکل می کند. رعایت آنها می تواند به کاهش خطا و نتایج بهتر و رضایت بیشتر منجر گردد.
۱- مشاوره و توضیحات لازم در مورد چگونگی آزمایشهای غربالگری و نتایج آنها و اقداماتی که متعاقبا" بدنبال نتایج مثبت (ریسک بالا) باید انجام گردد. فرد باردار، این نکته را کاملا" باید دریابد که با انجام این آزمایش با آمار و احتمالات روبرو است.
۲- درخواست صحیح نوع آزمایش که می بایست بر طبق پروتکل دفتر سلامت مادران وزارت بهداشت باشد. این پروتکل به صورت الگوریتم در همین بروشور در دسترس می باشد.
۳- انجام سونوگرافی توسط سونوگرافیست مجربا. هفته بارداری در سه ماه اول باید به درستی و در محدوده ۸۴-۴۵ CRL تخمین زده شود. NT نیز باید بطور صحیح توسط سونوگرافیستی که NT Certified باشد اندازه گیری گردد.
۴- برای حصول به نتیجه معتبر لازم است ، فرد باردار در هفته بارداری مناسب مراجعه نماید. در سه ماه اول، هفته ۱۳-۱۱ و سه ماهه دوم هفته ۱۸-۱۶
۵- از آنجاییکه نتایج غربالگری می بایست با مدین های همان جامعه مقایسه و به صورت Mon گزارش گردند لذا این موضوع بسیار مهم است که آزمایشگاه مورد ارجاع سالانه بیش از ۲۰۰۰ غربالگری داشته باشد تا بتواند از مدین های معتبر و تحت کنترل استفاده نماید.
۶- با توجه به اینکه روش NIPT یا Cell Free DNA به تازگی دردسترس می باشد لذا افراد باردار و پزشکان محترم می توانند از مزایای این روش نیز بهره مند گردند. زمان مراجعه بیجار جهت انجام NIPT هفته ۲۲-۱۱ می باشد.
۷- در صورت صلاحدید پزشک ، افراد با نتیجه ریسک پایین (کمتر از یک هزارم) در سه ماهه اول نیز می توانند از پتانسیل و مزایای روش غربالگری Full IPS بهره مند شوند.
۸- ضروری است که آزمایشات غربالگری سه ماهه اول و دوم هر دو در یک آزمایشگاه انجام گردد.
۹- بارداری های دوقلو به بالا را نمی توان غربالگری کرد.
۱۰- در مورد بارداری های دوقلو اگر یکی از جنین ها مرده باشد و یا ساک حاملگی دیگری باشد که پلاسنتا دارد به علت وجود ترشحات مربوط به آن ، غربالگری بلافاصله قابل انجام نمی باشد و بعد از حذف جنین مرده جهت آزمایش غربالگری سونوگرافی باید تجدید شود.
۱۱- صرفه نظر از نتیجه مثبت یا منفی غربالگری ۳ ماهه اول، آزمایش AFP برای نقص لوله های عصبی و سونوگرافی هدفمند در هفته ۱۸-۱۶ باید انجام شود.
پروتکل درخواست و پیگیری آزمایش اختلالات کروموزومی قبل از تولد
تشخیص و تعیین ژنوتیپ ویروسHPV
غربالگری جهت تشخيص بموقع سرطان رحم از اهمیت فراوانی برخوردار است بطوریکه در اکثر زنان مبتلا به این سرطان در پنج سال گذشته آزمایشی غربالگری انجام نشده است. غربالگری با آزمایش پاپ اسمیر حساسیتی حدود ٪۵۰-۷۰ و ویژگی ۹۷٪ دارد. حساسیت پانین این آزمایش به تنهایی عامل نتایج منفی کاذب زیادی بوده است که منجر به سرطانهای پیشرفته فراوانی علیرغم غربالگریهای متوالی شده است.
%99/7 از مبتلایان به سرطان سرویکس حامل ویروس HPV می باشند. ۱۴ ژنوتیپ این ویروس (45، 39، 35، 33، 31، 18، 16، 68، 66، 59، 58، 56، 59، 58، 56، 52، 51) بیش از ۹۹٪ این سرطان میباشند. در این میان ژنوتیپ ۱۶ و ۱۸ به ترتیب شایع ترین عامل کار سینوم سلولهای سنگفرشی و آدنو کارسینوم است.
انجام هردو آزمایشی پاپ اسمیر و PCR HPV-DNA در مجموع حساسیتی حدود 98% دارد.
بررسی حضور HPV در نمونه بیمار با آزمایش HPV-DNA PCR انجام می شود. روش PCR جهت شناسایی HPV دارای حساسیت آنالیتیک بالاتری نسبت به سایر روش ها می باشد به این معنی که می توان با این روش حضور تعداد کم ویروس را هم تشخیص داد. در صورتیکه در گام نخست، آزمایش HPV-DNA PCR مثبت باشد، آزمایش PCR-Reverse-Hybridization جهت تعیین ژنوتیپ ویروس به صورت خاص بکار می رود که تعلق ویروس به گروه کم خطر یا پر خطر را معین می کند.
کاربردهای کلینیکی آزمایشهای HPV-Genotyping و HPV-DNA PCR
:HPV-DNA PCR
الف: به همراه آزمایش پاپ اسمیر در غربالگری زنان ۳۰ سال و بالاتر به منظور وجود یا عدم وجود تیهای پرخطر ویروس
ب؛ غربالگری زنان با نتیجه ASCUS در آزمایش پاپ اسمیر جهت بررسی ضرورت انجام کولپو سکپی
:HPV-Genotyping
جهت بررسی زنان ۳۰ سال و بالاتر که نتایج آزمایش پاپ اسمیر نرمال و آزمایش HPV-DNA PCR مثبت دارند، انجام میشود. آن دسته از زنانی که آزمایش HPV-Genotyping آنها نشان دهنده ی حضور مستمر ( توالی دو آزمایش HPV-Genotyping طی 6 الی 12 ماه) ژنوتیپ های پرخطر باشد، به کولپوسکپی معرفی میگردند.
در صورت انجام هر دو آزمایش، غربالگری به صورت 5-3 سال یکبار توصیه می شود.
نکات مهمی که در هنگام نمونه گیری توسط DNApap باید رعایت گردد:
- از براشهای سرویکس نباید جهت نمونه گیری زنان باردار استفاده کرد.
- اگر بیمار همزمان نمونه گیری پاپ اسمیر و کولپوسکوبی دارد باید نمونه گیری با DNApap بعد از پاپ اسمیر و قبل از استفاده از مواد ضد عفونی جهت کولپوسکوپی انجام شود.
- در ابتدا توسط یک سواپ داکرون یا پنبه ای موکوس نواحی اکتوسرویکس را خارج کرده و دور انداخته شود سپس حدود 1 تا 1/5 سانتیمتر از براش را در منطقه OS سرویکس وارد کرده تا زمانی که بزرگترین دندانه های براش با اکتوسرویکس تماس پیدا کند و براش را سه مرتبه در جهت خلاف عقربه های ساعت چرخاند.
- هرگز براش را به طور کامل در کانال سرویکس وارد نکنید.
- براش را از کانال سرویکس خارج کرده و بدون تماس آن با اسپکولوم یا سطوح بیرونی تیوپ در انتهای تیوپ قرار داده و درب لوله را با دقت کامل ببندید.
- نمونه های سرویکس که توسط DNApap گرفته شده اند را می توان تا دو هفته در دمای اتاق و بدون یخ زدگینگهداری کرد.
:Referenses
Ascop Guideline 2006
Ascop Guideline 2009
3: American college of Obstetricians and Gynecologists Cervical Cytology Screening. AC No.109, Obstetrics and Gynecology 2009 114:409-20 g-ACOG practice Bulletin
screening for Cervical cancer: recommendation and rationale.http://www.ahrq.gov
QIAGEN Company,GERMANY
لزوم سنجش تیروکسین آزاد (FT4) در دوران بارداری با استفاده از دیالیز تعادلی
نوشته شده توسط Saeed Labلزوم سنجش تیروکسین آزاد (FT4) در دوران بارداری با استفاده از دیالیز تعادلی
طبق آخرین راهنمای منتشر شده از سوی (American Thyroid Association) ATA تعیین میزان تیروکسین آزاد (FT4) در دوران بارداری بر اساس روش های معمول اغلب از صحت بالایی برخوردار نیست. علت، تغییر سطح پروتئین های متصل شونده به تیروکسین و برهم خوردن تعادل ذاتی بین FT4 و پروتئین های اتصالی است.
لذا این سئوال مطرح می شود که بهترین روش برای سنجش تیروکسین آزاد در دوران بارداری کدام است؟
براساس فرضیه ی هورمون های آزاد، از مجموع هورمون های متصل به پروتئین و هورمون های آزاد که در خون وجود دارد، تنها هورمون های آزاد هستند که به لحاظ بیولوژیکی فعال می باشند و می توانند بر عملکرد سلول تاثیر داشته باشند. در واقع اثراَت فیزیولوژیک هورمون، وابسته به غلظت آزاد آن است و نه غلظت تام هورمون.
بنابراین برای دستیابی به انعکاس صحیح از عملکرد تیروئید، سنجش هورمون های آزاد توصیه می گردد. اما غلظت تیروکسین آزاد در خون حدود۳ ۰/ ۰۲-۰/۰ درصد از تیروکسین تام را تشکیل می دهد بعبارتی غلظت سرمی تیروکسین تام (TT4) در محدوده ی نانو مولار بوده در حالیکه غلظت 4 FT در محدوده ی پیکو مولار می باشد.
بنابراین اندازه گیری میزان 4 FT در حضور غلظت بالای T4 متصل به پروتئین، آسان نخواهد بود. این سنجش، زمانی سخت تر می شود که به دلایل فیزیولوژیکی و پاتولوژیکی، میزان پروتئین های متصل شونده به تیروکسین به طور کاملا غیرعادی، تغییر می کند.
بارداری یکی از شرایطی است که سطح پروتئین های متصل شونده در آن غیرعادی می شود. سرم یک خانم باردار نسبت به فرد عادی دارای غلظت بالاتری از گلوبولین متصل شونده به تیروکسین (TBG) و اسیدهای چرب آزاد و غلظت پایین تری از آلبومین (Alb) می باشد. آنچه که اهمیت دارد این است که غلظت های بالای TBG در نمونه های سرمی، باعث گزارش مقادیر بالاتر به 4FT می شود در حالیکه غلظت های پایین AIb، منجر به گزارش مقادیر پایین تر به FT4 می گردد.
بهترین روش برای سنجش FT4 در دوران بارداری کدام است؟
در دیالیز تعادلی میزان هورمون آزاد از غلظت و عملکرد پروتئین های اتصالی مستقل می گردد، لذا طبق آخرین راهنمای منتشر شده از سوی ATA ، روش بهینه برای تعیین میزان FT4 سرم در دوران بارداری، استفاده از دياليز تعادلی است. به عبارتی برای دستیابی به انعکاس صحيح از عملکرد تیروئید در زنان باردار، سنجش FT4 به روش دیالیز تعادلی توصیه می گردد.
برای دستیابی به انعکاسی صحیح از عملکرد تیروئید در زنان باردار، سنجش تیروکسین آزاد (FT4) به روش دیالیز تعادلی(Equilibrium Dialysis) توصیه می گردد.
:Refrence
Stagnaro-Green A, Abalovich M, Alexander E, Azizi F, et al. Guidelines of the American Thyroid Association for the diagnosis and management of thyroid disease during pregnancy and postpartum. Thyroid 2011; 21 (10): 1081-1125.
Spencer C, Thyroid function tests assay of thyroid hormones and related substances. Accessed at http://www.thyroidmanager.org/chapter/assay-of-thyroid-hormones-and-related-substances/
Faix JD. Principles and plitfalls of free hormone measurements, Best Practice & Research Clinical Endocrinology & Metabolism 2013; 27:631-645,
Thienpoint LIM. Determination of free thyroid hormones, et Practice & Research Clinical Endocrinology 8. Metabolism 2013; 27: 689-700
تست فیبرونکتین جنینی (Fetal Fibronectin Testing)
نوشته شده توسط Saeed Labتست فیبرونکتین جنینی FFN (Fetal Fibronectin Testing)
این تست در هفته 22 تا 35 بارداری، خطر زایمان زودرس را پیش بینی می نماید. هدف از این تست، جلوگیری از مشکلات بالقوه در نوزادان نارس می باشد.
برای انجام تست FFN ، از مایع واژینال یا سرویکس نمونه گیری می شود. FFN یک گلیکوپروتئین در مرز بین کیسه آمنیوتیک و دیواره رحم است. میزان بالای این پروتئین می تواند به دلایلی غیر از زایمان زودرس باشد. بنابراین یک FFN مثبت خیلی پیش بینی کننده خوبی برای زایمان زودرس نیست. اما باید به این مسئله توجه نمود که نتیجه منفی این تست، پیش بینی کننده بسیار خوبی می باشد که زایمان در طی 7 تا 14 روز آینده رخ نمی دهد. از آنجا که وجود خطر زایمان زودرس همراه است با مراقبت های ویژه زنانی که احتمال زایمان زودرس در آن ها وجود دارد، بنابراین تست FFN ، بستری شدن و درمان داروئی غیر ضروری را کاهش می دهد.
(Cell free fetal DNA) CffDNAاین تست همچنین به عنوان های زیر نیز شناخته می شود:
NIPT : Noninvasive prenatal testing
NIPD : Noninvasive prenatal diagnosis
تست CffDNA یک تست خون غیر تهاجمی از مادر است که خطر بارداری با جنینی دارای مشکلات کروموزومی را در مراحل اولیه بارداری تعیین می نماید. تست تنها نیاز به یک خون گیری معمول از زن باردار داشته و می تواند در هفته 10 بارداری انجام شود. نمونه خون برای مواد ژنتیکی رها شده از سلول جنینی در جریان خون مورد بررسی قرار می گیرد.
تست غربالگری اولیه، خطر 3 نقص در جنین در حال رشد که ناشی از کروموزوم اضافی (تریزومی) شامل سندرم دان (تریزومی 21)، سندرم ادوارد (تریزومی 18) و سندرم پاتائو (تریزومی 13) است را مورد بررسی قرار می دهد. همچنین برای شناسایی موارد نادر کروموزوم اضافی یا حذف قطعه کروموزومی (ریز حذف ها) به کار می رود. این تست توانایی شناسایی 98 درصد سندرم دان با مثبت کاذب 5/0 درصد را نشان می دهد.
غربالگری سه ماهه اول تنها خطر سندرم دان و ادوارد را بررسی می نماید، در حالی که CffDNA علاوه بر غربالگری برای 3 تریزومی ذکر شده در فوق و قدرت بررسی های بیشتری را دارد.
پیشنهادات:
براساس پیشنهاد ACOG، به زنان باردار در مورد فواید غربالگری قبل از تولد بوسیله پرشک و مشاور ژنتیک خود آگاهی داده شود. غربالگری معمولی مانند غربالگری سرم مادر در سه ماهه دوم، بهترین انتخاب برای زنانی است که خطر، داشتن جنین با مشکلات کروموزومی در آن ها کم است. اگرچه تمام زنان باردار بدون توجه به احتمال نقص کروموزومی، می توانند این تست را انتخاب نمایند. ACOG همچنین انجام این تست را در زنان با سن بالاتر از 35 یا بیشتر، زنان با تاریخچه یک حاملگی با جنین تریزومی و زنانی که یافته های سونوگرافی خطر بالایی را نشان می دهد پیشنهاد می کند.
این تست تنها تریزومی های خیلی شایع را مورد بررسی قرار داده و زنان باید با توجه به محدودیت های این تست دست به انتخاب بزنند. در این تست احتمال مثبت و منفی کاذب وجود دارد. یک نتیجه منفی دلیل بر سلامت کامل جنین نبوده و زنان با نتیجه مثبت، باید به مشاور ژنتیک مراجعه و تست های تائیدی کریوسنتز یا آمینوسنتز را انجام دهند.
غربالگری سرم مادر در سه ماهه دوم
در بین هفته 12 تا 20 بارداری، تست غربالگری سرم مادر برای سندرم دان و نقص های لوله عصبی باز مانند spina bifida انجام می شود. در پنل غربالگری مذکور، آلفا فیتو پروتئین، hCG، استریول غیرکنژوگه و گاهی اوقات اینهیبین A مورد اندازه گیری قرار می گیرد. بسته به تعداد مارکر مورد اندازه گیری قرار گرفته، پنل سه مارکری و یا چهار مارکری (;quad marker کواد مارکر) نامیده می شود.
پنل غربالگری سرم مادر، یک فرصتی برای بررسی خطر نقص های کروموزومی بدون روش های تهاجمی مانند آمینوسنتز را فراهم می آورد. تنها بیمارانی که نتایج تست غربالگری آن ها یک مشکل بالقوه را نشان می دهد، مورد آمنیوسنتز قرار می گیرند. در طی سه ماهه دوم، این توقع وجود دارد که سطح آلفا فیتو پروتئین و استریول غیر کنژوگه افزایش یابد و مقدار hCG کاهش و اینهبین A تقریبا ثابت بماند.
آلفا فیتو پروتئین توسط جنین ساخته و وارد خون مادر می شود. جنین با نقص لوله عصبی یک شکافی در طول نخاع یا سر دارند که سبب افزایش میزان این پروتئین در جریان خون مادر می شود. آلفا فیتو پروتئین، همچنین به علت جنین چند قلوه، اشتباه در محاسبه سن بارداری و نقص در دیواره شکمی و یا به دلیل ناشناخته افزایش می یابد.
درخواست اولتراسوند سن جنین و تعداد جنین را مشخص می نماید. در مادر باردار با جنین دارای مشکلات کروموزومی، غربالگری سه و چهار مارکری تمایل به نشان دادن کاهش سطح آلفا فیتو پروتئین و استریول و افزایش سطح hCG و اینهبین A دارد. نتایج تست براساس سن مادر و وزن بررسی می شود. در گزارشاتی که افزایش آلفا فیتو پروتئین را نشان می دهند، تنها یک درصد از جنین ها واقعا دارای نقص می باشند. اگر نتایج تست ها غیر نرمال باشد، مشاوره ژنتیک و آمینوسنتز برای بررسی بیشتر باید لحاظ گردد.
ویروس HPV چیست؟
ویروسهای Human Papilloma گروهی از ویروسهای شایع هستند که عامل زگیل در نواحی تناسلی و بوستی در مرداد و زنان و سرطانهای دهانه رحم و واژن در زنان می باشند. بیش از ۱۰۰ نوع این ویروس شناسایی شده است که حدود . نوع آن می توانند در نواحی تناسلی آلودگی و بیماری ایجاد کنند.
انواع تناسلی ویروس HPV عبارتند از:
الف) ويروسهای HP۷ عامل زگيل
ب) ویروسهای HPVعامل سرطان
همچنین این ویروسها را به ۲ گروه کم خطر و بر خطر طبقه بندی می کنند. گروه ویروسهای HPV غیر سرطانی یا کم خطر که شایع ترین آنها انواع ۶ و ۱۱ میباشند و گروه ویروسهای HPV سرطانزا یا پرخطر که شایع ترین آنها انواع ۱۶ و ۱۸ میباشند.
عفونت با ویروس HPV چقدر شایع است؟
آلودگی با ویروسهای تناسلی HPV شایع ترین عفونت ویروسی منتقله از تماس جنسی است خطر آلودگی به ویروس HPV حدودا٪۲۵-۱۵ با هر تماس جنسی است. بیشتر افرادی که مبتلا به ویروس HPV می شوند از آلودگی خود بی خبرند و هیچ نشانه ای از آلودگی ندارند.
ویروس HPV چگونه منتقل می شود؟
این ویروس از طریق تماس جنسی منتقل می شود، هر مرد یا زنی که رابطه جنسی دارد می تواند این ویروس را به دیگران هم منتقل کند. افراد می توانند آلوده به ویروس HPV باشند حتی اگر در گذشته از نظر جنسی فعال بوده اند.
سرایت این ویروس از طریق غیر جنسی همانند بوسیدن، تماسی دستها و استخر و ... ثابت نشده است.
ویروس HPV بیشتر در مردان شایع است یا زنان؟
آلودگی در هر دو جنسی شایع است اما در مردان مشکلات جدی ایجاد نمی کند. اغلب مردان مبتلا به HP۷ هرکز نشانه های بیماری خاص و مشکلات ناشی از HPV را نشان نمی دهد. هیچ آزمایش تائید شده ای جهت HPV در مردان وجود ندارد.
علائم عفونت با ويروس HPV جيست ؟
الف) ویروس HPV بندرت علامت ایجاد میکند.
ب) زگیل های تناسلی (بیشتر زخم های ناشی از HPV قرمزی و خارش ندارند)
ج) خونریزی نامنظم، خونریزی به دنبال تماس جنسی و ترشحات غیرنرمال مداوم (این علامتها بخصوص ناشی از سرطان سرویکس می باشند).
سرطان دهانه رحم (سرویکس) چیست؟
سرطان دهانه رحم آنطور که معتقدند وراثتی نیست. این سرطان بعلت آلودگی با ویروس HPV ایجاد می شود. سرویکس قسمت پائینی رحم است که به واژن متصل میشود. سرطان سرویکس در صورتیکه زود تشخیص داده شود قابل پیشگیری و نیز قابل درمان است. سرطان سرویکس اغلب تا پیشرفت نکند علائمی نشان نمی دهد، لذا بسیار مهم است قبل از اینکه مشکلی ایجاد شود آزمایشی دوره ای انجام کردد.
چگونه ویروس HPV سرطان سرویکس ایجاد می کند؟
انواع پر خطر ویروس HPVمی تواند روی سلولهای سرویکس و اطراف سرویکس را آلوده کند و باعث غیر نرمال شدن سلول ها شود. اکر ویروس توسط سیستم ایمنی از بین برود، سلولهای سرویکس به وضع عادی و نرمال بر می گردد اما اگر ویروس در سلولها برای مدت طولانی باقی بماند در آن صورت سلولهای نرمال را میتواند به سلولهای سرطانی تبدیل کند. سلولهای غیر نرمال درآزمایش پاپ اسمیر تشخیص داده می شوند به این دلیل سرطان**میباشد.
عوامل خطر ابتلا به سرطان سرویکس چیست؟
الف) آلودگی به ویروس HPV
ب) عفونت باويروس HIV
ج) ضعف سیستم ایمنی
د) وجود سرطان درمان شده قبلی
ه) در معرض بودن دارو همانند DES ( diethyl still bestrol)
چگونه میتوان از ابتلا به ویروس HPV و اثرات آن جلوگیری کرد؟
الف) استفاده از واکسن HPV
ب) انجام دوره ای آزمایش HPV همراه با آزمایش باب اسمیر
ج) استفاده از کاندوم به هنگام تماس جنسی
د) داشتن يک شريک جنسی
آیا واکسن HPV در برابر انواع پر خطر ویروس HPV که منجر به سرطان سرویکس می شود ایجاد مقاومت می کند؟
واکسن تزریقی HPV فقط در برابر انواع پر خطر ۱۶ و ۱۸ ویروس HPV که منجر به سرطان سرویکس می شوند و انواع ۶ و ۱۱ که منجر به زگیل های تناسلی می شوند مقاومت ایجاد می کنند. واکسن افراد آلوده به ویروس HPV و آنهایی که بیماری سرطان سرویکس را دارند درمان نمی کند.
واکسن تمام موارد سرطان سرویکس را محافظت نمی کند، لذا زنانی که واکسینه می شوند باید به طور مرتب آزمایش پاپ اسمیر و آزمایش HPV را انجام دهند.
چه آزمایشی برای شناسایی ویروس HPV باید انجام شود؟
آزمایش (High Risk HPV DNA Test HRHPV) که به طور دوره ای انجام می شود .این آزمایش ازحساسیت بالاتری نسبت به آزمایش پاپ اسمیر برخوردار بوده و به همراه آزمایش پاپ اسمیر ۹۵ تا ۱۰۰٪ حساسیت درغربالگری سرطان سرویکس خواهد داشت.
چرا بین خانم های زیر ۳۰ سال و بالای ۳۰ سال اختلاف در انجام آزمایش وجود دارد؟
اگرچه اغلب خانم های جوانتر دچار عفونت با ویروس HPV میشوند اما در این گروه، عفونت معمولا فعال باقی نمی ماند که به علت قوی بودن سیستم ایمنی آنها میباشد لذا سرطان سرویکس در زنان جوان تر نسبتا نادر است.همانطور که زنان مسن تر می شوند، عفونت های HPV کمتر می شوند و آن دسته از عفونتهایی که ادامه می یابند.
مدت زمان طولانی در سلول به طور نهفته و غیر فعال باقی می مانند که بیشتر، انواع پرخطر عامل سرطان سرویکس میباشند. لذا به این دلیل توصیه میشود که زنان ۳۰ سال و بالاتر به طور روتین برای بررسی عفونت با انواع پر خطر ویروس HPV آزمایش شوند.
چه زمانهایی باید آزمایش HPV را انجام داد؟
اگر شما 30 ساله و بالاتر هستید به همراه آزمایش پاپ اسمیر هر ۳ سال باید آزمایش HPV را انجام دهید، اگر شما زیر 30 سال هستید، آزمایش HPV فقط زمانی انجام می شود که نتایج آزمایش پاپ اسمیر شما غیر نرمال است. این توصیه به این علت است که عفونت HPV در خانم های جوان بسیار شایعتر است اما تقریبا موقت بوده و یا بدن آن را از بین می برد.
آیا کسی که واکسن HPV را تزریق کرده باز هم نیازمند آزمایش HPV است؟
بله، باید آزمایش HPV در این گروه هم انجام شود زیرا واکسن فقط در برابر ۴ تیپ ویروس ۱۶ و ۱۸ داد مقاومت ایجاد میکند ولی در برابر تیپهای دیگر مقاومتی ندارد.
معنی وتفسیر نتایج آزمایش:
اگر بیمار بالای ۳۰ سال است:
| نتيجه پاپ اسمير | نرمال | ASCUS | غیر نرمال |
| عدم ابتلابه HPV | تکرار در ۲ آزمایش HPV و پاپ اسمیر هر 3 سال | تکرار ازمایش پاپ اسمير 12 ماه بعد | انجام کولپوسکوپی |
| ابتلا به HPV | انجام آزمایشی جهت تعیین انواع پر خطر ویروس HPV که اگر مثبت بود باید ابتلا به HPV کولپوسکی انجام شود و اگر منفی بود تکرار هر در آزمایش HPV و پاپ اسمیر 12 ماه بعد، اگر هرکدام غیرنرمال بودند کولپوسکوپی ضروری است، | کولپوسکوپی | کولپوسکوپی |
اگر بیمار زیر ۳۰ سال است، طبق دستورالعمل فقط به آزمابش پاپ اسمیر نیاز دارد و بسته به جواب پاپ اسمیر حالات زیر متصور است:
الف) پاپ اسمیر نرمال ← تکرار آزمایش پاپ اسمیر سال بعد
ب) پاپ اسمیر غیر نرمال ← انجام کولپوسکپی
ج) پاپ اسمیر ASCUS= Inconclusive ← آزمایش HPV ضروریست تا مشخص شود که آیا انواع پر خطر ویروس وجود دارند که در صورت مثبت بودن باید کولپوسکپی انجام شود.
چرا آزمایش دوره ای HPV ضروری است ؟
زیرا ویروس HPV ممکن است بصورت نهفته در سلولهای ناحیه تناسلی به صورت غیر فعال باقی بماند و زمانیکه غیر فعال است نمی تواند عامل بیماری باشد اما این ویروس می تواند مجددا فعال گشته و باعث ایجاد بیماری گردد لذا آزمایش دوره ای آن توصیه می گردد.
چه کسی باید آزمایش HPV را انجام دهد؟
الف) زنان ۳۰ سال و بالاتر به همراه آزمایش پاپ اسمیر
ب) زنان بین ۲۰ و ۳۰ سال در صورتیکه نتیجه آزمایش پاپ اسمیر آنها نرمال نباشد ( تحت عنوان ASCUS یا InConclusive )، باید آزمایش HPV را انجام دهند.
ج) آزمایش HPV در سنین زیر ۲۰ سال توصیه نمی شود مگر در موارد خاص مانند داشتن شرکای جنسی.
آیا اگر خانمی رحم خود را طی عمل جراحی برداشته است نیازمند انجام آزمایش HPV است؟
اگر شما بدلیل دیگری بغیر از سرطان سرویکس جراحی نموده و رحم خود را برداشته اید نیازی به آزمایش پاپ اسمیر و HPV ندارید ولی اگر بدلیل سرطان سرویکس بوده است پزشکان معتقدند که باید آزمایش HPV و پاپ اسمیر ادامه یابد. این به این دلیل است که ویروس HPVعلاوه بر سرویکس، واژن و ولو را هم مبتلا می کند و باعث سرطان در آنها می شود.
آیا آزمایش HPV در مردان انجام می شود؟
هیچ آزمایش HPV مورد تائید سازمانهای بین المللی برای مردان وجود ندارد. HPVدر مردان باعث زگیل تناسلی و در موارد بسیار نادر سرطان ناحیه تناسلی می گردد. علاوه بر این گرفتن نمونه سلولی از مردان بسیار سخت است لذا ویروس به سختی در این گروه شناسایی می شود.
آزمایش ید ادرار
ید یکی از ریز مغذی هایی است که به میزان 20 الی 50 میلی گرم در بدن انسان وجود دارد و حدود 70 الی 80% آن در غده ی تیروئید می باشد. ید در دستگاه گوارش به راحتی جذب شده و پس از جذب به غده ی تیروئید رفته و قسمت قابل توجهی از آن برداشت می شود.حدود 35% از جمعیت دنیا دریافت ناکافی ید داشته و در معرض خطر کمبود ید و اختلالات مربوط به آن می باشند .
دریافت ناکافی ید در طول زندگی می تواند منجر به نواقص ذهنی و گواتر در کودکان و بالغین شود و در دوران بارداری با مشکلاتی از قبیل آنورمالی های مادر زادی و مرده زایی همراه است . دریافت نا کافی ید در دوره ی بارداری می تواند منجر به صدمه مغذی غیر قابل برگشت در جنین شود.
راه دفع ید از طریق ادرار است، لذا آزمایش ید ادرار تنها نشانگر ساده، در دسترس ومقرون به صرفه جهت سنجش وضعیت ید است واز آنجاکه اکثریت ید دریافت شده توسط بدن از طریق ادرار دفع می شود به عنوان یک شاخص حساس برای دریافت فعلی ید محسوب شده و همچنین می تواند تغییرات اخیر در دریافت ید را منعکس نماید.
مقادیر مورد نیاز ید در طی بارداری و دوران شیردهی به دنبال تغییرات متابولیک به طور فزاینده ای افزایش می یابد.به هنگام بارداری تولید هورمون تیروئیدی مادر ( تیروکسین) به طور افزایشی تنظیم می شود و انتقال تیروکسین و ید از مادر به جنین برای رشد مناسب مغز و عملکرد تیروئید در جنین ضروری خواهد بود.
اگرچه میزان تولید هورمون تیروئید در زمان شیر دهی به حالت نرمال برمی گردد، میزان مورد نیاز ید همچنان افزایش یافته باقی می ماند زیرا مادر شیرده تنها منبع تامین کننده ید مورد نیاز نوزاد شیرخوار است.
در ایران به طور گسترده ای کمبود ید وجود دارد.چند سالی است که وزارت بهداشت و وزارت صنایع اقدام به تهیه نمک ید دار برای رفع این مشکل نموده است.ید در مواد غذایی مختلفی وجود دارد و بهترین منابع غذایی آن انواع سبزیجات مثل اسفناج می باشد.
تنها راه تشخیص کمبود ید، آزمایش ید ادراری است و تنها راه اطمینان از درمان و جبران رفع کمبود ید نیز آزمایش ید ادراری است.
Epidemiologic criteria for assessing iodine nutrition based on median urinary iodine concentrations.
| Iodine intake | Median urinary iodine (ug/L) |
| Pregnant women | |
| Insufficient | <150 |
| Adequate | 150-249 |
| Above requirements | 250-499 |
| Excessive* | >500 |
| Lactating women** and children aged less than 2 years | |
| Insufficient | <100 |
| Adequate | ≥100 |
*The term "excessive" means in excess of the amount required prevent and control iodine deficiency
**Although lactating women have the same requirement as pregnant
Women, the median urinary iodine is lower because iodine is excreted in breast milk (6)
Reference:
Iodine status worldwide: WHO global database on iodine deficiency. Geneva: World Health Organization; 2004.1
(http:// whqlibdoc.who.int/publications/2004/9241 592001.pdf, accessed 20 August 2013)
WHO/UNICEF/ICCIDD. Assessment of iodine deficiency disorders and monitoring their elimination: a guide for programme managers, 3rd ed. Geneva: World Health Organization; 2007
(http://whqlibdoc.who.int/publications/2007/9789241595827_eng.pdf accessed 20 August 2013)
Gibson R, editor. Principles of nutritional assessment, Oxford: Oxford University Press; 2005. 4. WHO Secretariat, on behalf of the participants of the Consultation. Prevention and control of iodine deficiency in pregnant and lactating Women and in children less than 2-years-old: conclusions and recommendationS Of the Technical COnSultation. Public Health Nutr 2007; 10:1606-11. 5. Beckers C, Reinwein D. The thyroid and pregnancy. Stuttgart: Schattauer, 1991