بخش ها (18)
طبقه بندي هاي فرزند
بخش ژنتیک آزمایشگاه پاتوبیلوژی سعید با داشتن امکانات مجهز و پرسنل مجرب ، به طور کلی خدمات ژنتیکی زیر را ارائه می دهد:
1- تشخیص بیش از تولد اختلالات کروموزی (مانند سندروم داون، سندروم ادواردو...)
2- تشخیص بیش از تولد تالاسمی ها
3-تعیین جنسیت
4-تشخیص مولکولی و سیتوژنتیک ناباروری و سقط جنین
5- تشخیص مولکولی و سیتوژنتیک سرطان ها
6-تشخیص ژنتیکی سایر بیماریها
آزمايش هاي تشخيصی بیماري هاي ژنتيک
تشخيص مولکولي
کليه بيماري هاي ژنتيک نظير عقب ماندگي هاي ذهني و جسمي، بيماري هايي نظير تالاسمي،PKU ، دوشن و ... به طور دقيق و قطعي تشخيص داده مي شوند. با توجه به پيشرفت دانش ژنتيک و فراهم شدن ابزار و فناوري هاي نوين امکان تشخيص صدها بيماري ژنتيک فراهم شده است.اين تشخيص ها غالباً بر روي نمونه خون فرد مبتلا انجام مي شود ليکن در موارد خاص امکان تشخيص بر روي نمونه بزاق، بافت هاي حاصل از بيوپسي و مو و ناخن هم امکان پذير است. حتي يک قطره خون خشک شده هم مي تواند براي تشخيص هاي ژنتيکي مورد استفاده قرار گيرد. براي نمونه گيري خون به منظور آزمايش هاي ژنتيکي نياز به خون ناشتا نیست و در هر زمان امکان نمونه گيري وجود دارد.
چنانچه بيماري ژنتيکي تشخيص داده شود علاوه بر اين که به درمان بيماري کمک مي شود و پزشک مي تواند راه درماني صحيح را انتخاب کند امکان تشخيص هاي قبل از تولد در خانواده فراهم مي شود و والديني که فرزند مبتلا به بيماري ارثي نظير تالاسمي دارند مي توانند در هفته دهم بارداري بعدي براي تشخيص قبل از تولد جنين اقدام نمايند.
تشخيص سيتو ژنتيک
در روش تشخيص سيتوژنتيک با کاريوتايپ کروموزوم هاي خون امکان تشخيص بيش از 200 بيماری فراهم است همچنين کاريوتايپ سلولي جنين در مايع آمنیون امکان تشخیص بر روي جنين را فراهم مي سازد. مایع آمنیوتیک با روش آمنیوسنتز توسط پزشک متخصص پريناتولوژيست انجام می گيرد و نمونه آمنيون يا CVS جهت انجام کشت سلولي و کاريوتايپ کروموزوم هاي جنين ارسال مي شود.
آزمايش NIPT یا Cell Free
در اين آزمايش که بر روي مادران حامله در هفته هشتم حاملگي انجام مي شودDNA آزاد جنيني که در جريان خون مادر وجود دارد را جداسازي کرده و مورد بررسي قرار مي دهند. در اين روش علاوه بر تشخيص جنسيت جنين امکان تشخيص برخي از بيماري هاي حاد نظير سندروم داون نیز وجود دارد. اين آزمايش از جهت اين که بر روي خون مادر انجام مي گيرد و اثر منفي بر روي جنين ندارد بسيار ارزشمند است.
آزمايش ژنتيک تشخيص نسبيت
با استفاده از نمونه خون يا بزاق يا مو و ناخن امکان انجام آزمايش تعيين نسبيت پدرفرزندي، خواهر- برادري، مادر- فرزندي، برادري و خواهري وجود دارد. اين آزمايش بسيار دقيق و حساس است و با بررسي 16 مارکر مولکولي بر روي کروموزوم هاي جداگانه امکان تعيين دقيق نسبيت فراهم است.
آزمايش مقاومت هاي داروئي و پزشکي فردي
در اين آزمايش تعيين مقاومت داروئي از طريق بررسي ژنتيکي انجام مي گيرد. ساختار ژنتيکي يک فرد وضعيت پاسخگوئي او را نسبت به داروها مشخص مي کند. اين آزمايش ها به درمان صحيح و دقيق کمک مي کنند.
آزمايش هاي NGS
با استفاده از فناوري نوين تعيين توالي نسل بعد ( NGS) امکان تشخيص دقيق بسياري از بيماري ها فراهم شده است. از آنجا که در بسياري از بيماري هاي ارثي عامل بيماري در ژن هاي متفاوتي ( بيش از يک ژن ) ديده شده است و حتي در بعضي موارد يک ژن است، لکن موتاسيون هاي متعدد بعنوان عامل ايجاد کننده بيماري شناخته شده است، با روش هاي معمول مولکولي امکان بررسي تمام عوامل به علت هزينه بر بودن وجود ندارد لذا با استفاده از NGS تعداد زيادي ژن در يک پانل مورد بررسي قرار مي گيرد. مثلاً براي تشخيص بعضي بيماري ها امکان بررسي و آناليز صدها ژن فراهم شده است. مثلاً براي عامليت ژنتيکي ناشنوايي تاکنون حدود 200 ژن شناسايي شده است که تمامي اين ها در يک پانل NGS بررسي وموتاسیون مشخص مي شود. در موارد خاص امکان بررسي تمامي ژنوم وجود دارد.
تضمین کیفیت
ما معتقد هستیم که اولین خواسته مراجعان ، پزشکان و آزمایشگاه های همکار اطمینان از صحت نتایج است ؛ لذا در این راستا آزمایشگاه سعید بر آن شد که با طراحی یک سیستم مدیریت کیفیت جامع با به کار گیری امکانات روز دنیا در سایه تجربیات اساتید و صاحب نظران عرصه کیفیت نسبت به استقرار آن اقدام نماید.
در این خصوص تلاش برای کسب لوح کیفیت به عنوان بالاترین نشان کیفیت آزمایشگاه مرجع سلامت وزارت بهداشت و به دنبال آن ISO 15189 با به کار گیری آخرین سیستم ارائه شده سازمان بهداشت جهانی WHO در دستور کار این مرکز قرار گرفت .
از مهمترین اقدامات انجام شده می توان به تشکیل دفتر کیفیت به عنوان واحد ناظر بر کیفیت کلیه مراحل انجام آزمایش و جذب نیروهای متخصص در این دفتر که به صورت تمام وقت فعالیت می نمایند اشاره نمود.
امید است با تلاش مستمر در مسیر بهبود کیفیت گام نهاده و پیام آور فصلی نو در تضمین کیفیت آزمایشگاه های پزشکی باشیم.
پذیرش :
پذیرش بیمار در آزمایشگاه سعید در محیطی آرام و توسط کادر متخصص و مجرب انجام می پذیرد که روال آن به شرح زیر است:
در صورتی که بیمار تحت پوشش بیمه باشد پس از احراز هویت و تطابق دفترچه با بیمار، نسخه ایشان بررسی می گردد تا مشخص گردد که مراجعه کننده امکان و شرایط انجام آن آزمایشات را داراست یا خیر، پس از این بررسی ها نوبت دهی انجام می شود.
با فرارسیدن نوبت، توسط فرد پذیرش کننده بیمار فراخوان می شود و مراحل پذیرش و تسویه حساب کامل می گردد و بیمار با دریافت قبض خود، به بخش نمونه گیری راهنمایی می شود.
جوابدهی :
جوابدهی آزمایشات انجام شده در آزمایشگاه سعید به چند روش انجام می پذیرد تا هر مراجعه کننده محترم مناسب ترین آنها را طبق شرایطش برگزیند.این روش ها عبارتند از:
- دریافت پاسخ از طریق وب سایت آزمایشگاه به آدرس: www.saeedlab.net
بیمار در تاریخ مشخص شده برای جوابدهی به سایت آزمایشگاه مراجعه کرده و پس از وارد کردن نام کاربری ( نام کاربری همان شماره پذیرش است)و سپس رمز ورود (رمز ورود شماره موبایلی می باشد که شما در زمان پذیرش به آزمایشگاه اعلام نموده اید) و در نهایت کلیک روی گزینه ورود، در صفحه ای که وارد می شوید نتایج آزمایشات قابل مشاهده و چاپ می باشد.
- دریافت پاسخ از طریق اپلیکیشن تلگرام
مراجعه کننده با تماس با آزمایشگاه تمایل خود را برای دریافت پاسخ آزمایشاتش توسط تلگرام اعلام می دارد و با دراختیار قرار دادن نام کاربری و رمز عبور خود، مسئول مربوطه پاسخ را برای ایشان تلگرام می کند.
- دریافت پاسخ از طریق فکس
مراجعه کننده با تماس با آزمایشگاه تمایل خود را برای دریافت پاسخ آزمایشاتش توسط فکس اعلام می دارد و با دراختیار قرار دادن نام کاربری و رمز عبور خود و شماره فکس خود، مسئول مربوطه پاسخ را برای ایشان فکس می کند.
- دریافت پاسخ از طریق مراجعه حضوری
در تاریخ جوابدهی که توسط آزمایشگاه به مراجعه کننده اعلام شده و در زیر قبض دریافتی ایشان قابل رویت است، در ساعات 18 الی 20 عصر مراجه کننده به همراه قبض به آزمایشگاه مراجعه کرده و پاسخ آزمایشات را حضورا دریافت می دارد.
- ارسال توسط پیک
در تاریخ مشخص شده در قبض جوابدهی، شماره تلفن پیک به صورت تلفنی در اختیار مراجعه کننده قرار داده می شود، مراجعه کننده باید با پیک تماس گرفته و هماهنگی لازم را انجام دهد ( باید نام کاربری و نام خود به پیک اعلام نماید) سپس نتایج را پیک از آزمایشگاه دریافت می کند و به دست مراجعه کننده می رساند.
نمونه گیری:
بخش نمونه گیری آزمایشگاه سعید با بهره گیری از کادری مجرب و دلسوز و همچنین استفاده سرنگ های وکیوم (ونوجکت) در محیطی آرام اقدام به نمونه گیری ازمراجعین محترم می نماید.در این بخش کلیه اطلاعات برای انجام تست های مختلف به صورت کتبی و شفاهی به بیمار داده می شود. در این بخش علاوه بر نمونه گیری خون، نمونه گیری زنان ( آزمایش پاپ اسمیر، آزمایش HPV ویروس عامل سرطان دهانه رحم )، نمونه گیری اسپرم آقایان، زخم وضایعات پوستی جهت بررسی قارچ و باکتری و ... نیز انجام می گردد.
بخش تضمین کیفیت
بخش پذیرش و جوابدهی
بخش نمونه گیری
بخش ژنتیک
بخش ایمونولوژِی و سرولوژی
معمولا برای تشخیص یک بیماری عفونی، جدا کردن میکروب از بیمار و مشخص کردن آن اهمیت دارد ولی در اکثر موارد این کار به علت هایی از جمله عدم مراجعه به موقع بیمار، مصرف داروهای ضد میکروبی و یا عفونت نهفته در بیمار عملی نمی باشد. در این موارد بهترین و سریعترین روش جستجوی آنتی بادی اختصاصی آن میکروب در بدن می باشد که اساس تست های سرولوژی می باشد.
در این مرکز ما با استفاده از روش های سرولوژی به بررسی آنتی بادی های تست های رایت، کومبس رایت ویدال، RPR، Combs indirect، Combs direct، H.P stool، پرداخته می شود. کلیه روش های سرولوژی و تست های سرولوژی درانتها از لحاظ صحت و دقت بررسی می شوند.
بخش بیوشیمی
بخش بیوشیمی آزمایشگاه سعید با داشتن اتوآنالیزور تمام اتوماتیک و پیشرفته " Hitachi " قادر به اندازه گیری غاظت های متابولیت ها، الکترولیت ها، پروتئین ها و داروها و... می باشد. این اتوآنالیزور پیشرفته با مخلوط کردن واکنش معرف و اندازه گیری رنگ سنجی در حضور جریان مداوم الکتریکی ترکیب های شیمیایی خون و اندازه گرفته و روی نمودار نمایش می دهد.
اساس سنجش های این دستگاه اسپکتروفتومتری است بدین صورت که بعد از جدا سازی سرم خون معرف مورد نظر (برای هر ترکیبی که قرار است سنجش شود مثل قند خون) به سرم افزوده می شود و ترکیب مقایسه می شود و به نسبت آن مقدار ترکیب مورد نظر را با عدد اعلام می کنند.
اتوآنالیزور های بیوشیمی با هدف بالا بردن سرعت پاسخ دهی ، بهبود کیفیت نتایج، کاهش مصرف Reagent به کار گرفته شده اند.این دستگاه ها دارای دقت و صحت بسیار بالا هستند و کاهش خطا های انسانی و افزایش سرعت جوابدهی و صحت و دقت نتایج باعث بکارگیری آنها در این آزمایشگاه شده است.
در این بخش آنالیت هایی مثل قند، اوره، تری گلیسیرید، کلسیم، فسفر، انواع تست های آنزیمی و کبدی و ... صورت می گیرد.
بیشتر...
بخش الکتروفورز
با توجه به شیوع تقریبا بالای تالاسمی و دیگر اختلالات مربوط به زنجیره های هموگلوبینی ( هموگلوبینوپاتی ها) در کشور ما و از طرفی تمایل به ازدواج های فامیلی بررسی های دقیق این زنجیره ها قبل از ازدواج اهمیت بالایی برخوردار است.
ویژگی عمومی که در اکثر اختلالات هموگلوبینی منجمله تالاسمی ها زنجیره آلفا و بتا مشاهده می شود کاهش در میانگین حجم سلولی (MCV) و میانگین هموگلوبین سلولی (MCH) می باشد.
مشاهده این مهم در آزمایش CBC دو احتمال مطرح می سازد: 1. آنمی فقر آهن 2. تالاسمس ها به منظور تفکیک این دو از همدیگر تست الکتروفورز به همراه پانل فریتین و اندازهگیری سطح آهن سرم پیشنهاد می گردد.
بعضا و در موارد خاصی به منظور تایید یافته های الکتروفورز به تست های ملکولی نیازمند می باشیم. به طور کلی در موارد زیر انجام الکتروفورز پیشنهاد می گردد:
- قبل از ازدواج
- پیش از بارداری های با ریسک بالا
- جلوگیری از مصرف بی دلیل آهن توسط افراد
- غربالگری نوزادان بعد از تولد به منظور پیشگیری احتمالی از عوارض هموگلوبینوپاتی ها
جداسازی و اندازه گیری سطح انواع هموگلوبین از طریق روش های مختلفی انجام گشته که شامل موارد زیر مباشد:
- HPLC
- micro capillary electrophoresis
- الکتروفورز روی ژل
- Isoelectric focusing
از بین روش های فوق میکروکاپیلاری الکتروفورز یکی از تکنیک های با حساسیت و دقت بالا بوده که قدرت تفکیک پذیری قابل توجهی در جداسازی انواع هموگلوبین ها دارد.تکنیک فوق توانایی جدا سازی انواع هموگلوبین گاما را نیز دارا می باشد.
میکروکاپیلاری جدیدترین روش شناخته شده توسط FDA می باشد که از جمله مزیت های آن می توان موارد زیر اشاره نمود:
- سرعت بالا
- جداسازی و تفکیک هموگلوبین های S و D و C و E و A2 از همدیگر
- اندازه گیری کمی مقادیر هموگلوبین ها
- اندازه گیری دقیق انواع واریانت های زنجیره های آلفا و بتا و گاما و ...
در آزمایشگاه سعید نیز با استفاده از دستگاه میکروکاپیلاری و پرسنلی مجرب آماده خدمت رسانی به مراجعه کننده های محترم می باشد.
بخش HPLC
یکی دیـگر از بخش هـای آزمایشـگاه سـعیـد که سـری خاصـی از تسـت ها را با روش و دسـتگاه HPLC
(High Performance Liquid Choromatography) انجام می دهد و جز تخصصی ترین بخش ها با کیفیت بالاست.
در اواخر 1970 روش های جدیدی شامل کروماتوگرافی مایع با فاز معکوس این امکان را فراهم کرد تا جدا سازی ترکیبات بسیار مشابه عملی گردد. در دهه 1980 به طور رایج تری از HPLC برای جدا سازی ترکیبات شیمیایی استفاده می شده است.تکنیک های جدید روش های جدا سازی شناسایی، خالص سازی و محاسبه مقدار را متفاوت از گذشته توسعه داد همچنین برای تسهیل در کار HPLC کامپیوتر اتوماسیون و سایر روش ها نیز اضافه گردید.
به مرور تکامل ستونها، تولید ستون های بسیار باریک و ستون های پیوسته باعث سرعت در کار HPLC گردید در دهه گذشته شاهد ظهور میکرو ستون ها و ستون های تخصصی شده برای HPLC بوده ایم.قطر معمول میکروستون های مویی شکل حدود 8nm تا 200nm می باشد.
مزایای این روش:
کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا سریعترین رشد را در بین فنون جداسازی تجزیه ای داشته است.
- حساسیت روش
- سازگاری آن برای انجام اندازه گیری های کمی حساس و صحیح
- مناسب بودن آن برای جداسازی گونه های نا فرار یا نا پایدار گرمائی
- کاربرد گسترده آن برای مواد پر اهمیت در صنعت
- زمینه های مختلف علوم و جامعه
بخش تحقیق و توسعه
بخش تحقیق و توسعه ( R&D ) آزمایشگاه پاتوبیولوژی سعید از بخش های کاملا تخصصی آزمایشگاه می باشد که با بکارگیری اساتید برجسته و دانشجویان دکتری تخصصی رشته های بیوشیمی، ایمونولوژی، ژنتیک، میکروبیولوژی، و علوم آژمایشگاهی در پی افزایش دانش، راه اندازی آزمایشات جدید، انجام پروژه های تحقیقاتی و استفاده و ابداع کاربرد های حاصل از تحقیقات است.
وظیفه اصلی این بخش دستیابی به دانش نوین پیرامون عناوین علمی آزمایشگاهی به منظور توسعه آزمایشات و ارائه خدمات جدید به پزشکان، همکاران و بیماران محترم می باشد.
بخش پاتولوژی
بخش سیتوپاتولوژی (Cytopathology) آزمایشگاه پاتوبیولوژی سعید در سال 1392 جهت ارتقا علمی و تشخیصی و نیز پاسخگویی به نیاز های بیماران و متخصصین طب بالینی راه اندازی گردید.
جناب آقای دکتر مومنی متخصص کلینیکال و آناتومیکال پاتولوژی از دانشگاه شهید بهشتی تهران مسئولیت فنی این بخش را بر عهده دارند.
بخش پاتولوژی ضمن دارا بودن پرسنل مجرب و تجهیزات لازم، در واحد سیتولوژی با بهره گیری از تکنولوژی Liquid–based E-prep قادر خواهد بود نمونه های سیتولوژی FNA و Papsmear را با دقت و صحت بالا انجام دهد.
بعلاوه این بخش برروی نمونه های بیوپسی شده از معده، روده بزرگ و دهانه رحم با هماهنگی و همکاری بخش مولکولی آزمایشگاه می تواند در زمینه مولکولار پاتولوژی در ضایعات وبیماری های دستگاه گوارش و زنان پاسخگو باشد.